2020 Yılında Belgesiz Satış ve Kiralama Yapılamayacak mı?

• Güncelleme: 29.12.2021

✔ 2020 Yılında Belgesiz Satış ve Kiralama Yapılamayacak mı?

Enerji Kimlik Belgesi, 5627 Sayılı Enerji Verimliliği Kanunu ve bu kanuna bağlı Binalarda Enerji Performansı yönetmeliğinde tanımlanmış ve 1 Ocak 2011’tarihi itibarı ile 50 m² üzerinde inşaat alanına sahip tüm binalara çıkarılması zorunlu hale gelmiştir.

Enerji Kimlik Belgesi, verildiği binanın Enerji Performansını gösterir. “A” ve “G” harfleri aralığında bir Enerji Sınıfı alır. “A” harfi verimli binayı, “G” harfi ise verimsiz binayı sembolize etmektedir. Bir binada olması gereken yapı ve yalıtım standartlarını tam olarak sağlıyorsa, “C” enerji sınıfını alır. Eğer olması gereken standartlardan daha iyi bir yapı ise “B” ve “A” enerji sınıflarını alabilmektedir. Yani “C” enerji sınıfı, binanın olması gereken azami standartları sağladığını göstermektedir.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, 1 Ocak 2020 itibarıyla binalar veya bağımsız bölümlere ilişkin alım, satım ve kiralama işlemlerinde enerji kimlik belgesi düzenlenme şartı olduğunu, kimlik belgesi olmayan bina ve bağımsız bölümlere ilişkin alım, satım ve kiralama yapılamayacağını açıklamıştı.

Enerji Kimlik Belgesi (EKB) Nedir?

Enerji Kimlik Belgesi; 5627 Sayılı Enerji Verimliliği Kanunu ve buna bağlı olarak çıkartılan Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliğine göre binalarda enerjinin ve enerji kaynaklarının etkin ve verimli kullanılmasını, enerji israfının önlenmesini ve çevrenin korunmasını sağlamak için asgari olarak binanın enerji ihtiyacı ve enerji tüketim sınıflandırması, sera gazı salımı seviyesi, yalıtım özellikleri ve ısıtma ve/veya soğutma sistemlerinin verimi ile ilgili bilgileri içeren belgedir. 

Yeni yapılacak veya yapılmakta olan binaların enerji kimlik belgesi sınıfı en düşük “C” sınıfında olacak şekilde tasarlanmalı ve inşaa edilmelidir. “C” sınıfından daha düşük seviyede çıkan yeni yapılacak veya yapılmakta olan binalar kanunen iskan ruhsatı alamamaktadır.

Mevcut binalar için enerji kimlik belgesi asgari sınıflandırma seviyesi koşulu yoktur. Mevcut binalar hali hazırdaki ısı yalıtımı, pencerelerin ısı yalıtımı, ısıtma-soğutma ekipmanları verimi, aydınlatma armatürleri verimliliği gibi parametrelerine bağlı olarak “A” sınıfından “G” sınıfına kadar her sınıf “Enerji Kimlik Belgesi” alabilmektedir.

Enerji Kimlik Belgesi uygulaması için Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliğinin Geçici 4. maddesinin birinci fıkrası gereğince 01 Ocak 2011 tarihinden sonra yapı ruhsatı alan binalar yeni bina, bu tarihten önce yapı ruhsatı alan binalar mevcut bina olarak değerlendirilmektedir. Bu tanıma istinaden 1 Ocak 2011 tarihinden sonra yapı ruhsatı almış binaların (yeni binalar), yapı kullanma izin belgesi (iskan ruhsatı) alınması aşamasında Enerji Kimlik Belgesini ilgili idareye (belediye) sunması gerekmektedir. Aksi takdirde, yapı kullanma izin belgesi kanunen verilmemektedir.

Mevcut binalar ve 1 Ocak 2011 tarihinden önce yapı ruhsatı almış ve inşaatı devam edip henüz yapı kullanım izni almamış binalar için Enerji Verimliliği Kanununun yayımı tarihinden itibaren on yıl içinde Enerji Kimlik Belgesi düzenlenir. Kısaca, mevcut binalar kanunen 2020 tarihine kadar Enerji Kimlik Belgesi almak zorundadır.

Enerji kimlik belgesi düzenlemek üzere yetki belgesi almış olan ve meslek odalarından alınmış SMM* (Serbest Müşavir Mühendis) belgesine sahip mühendisler veya mimarlar ya da bünyesinde bu vasıflara haiz mühendis veya mimar bulunduran tüzel kişiler yeni yapılacak olan binalara “Enerji Kimlik Belgesi” (EKB) vermeye Yetkili Kuruluş sayılır.

Alım ve Satım aşamasında istenecek

Bakanlık açıklamasında , “1 Ocak 2020 itibarıyla binalar veya bağımsız bölümlere ilişkin alım, satım ve kiraya verme ile ilgili iş ve işlemlerde enerji kimlik belgesi düzenlenmiş olması şartı aranacaktır. Binanın veya bağımsız bölümün satılması veya kiraya verilmesi safhasında, mal sahibi enerji kimlik belgesinin bir suretini alıcıya veya kiracıya verir.” ifadesi kullanıldı.

2017 yılında uygulanması planlanan ve sürekli bugüne kadar ertelenen uygulama 1 Ocak 2020 itibariyle yürürlüğe girecek.

Daire başına 50-100 TL ücreti olan belge, bakanlık tarafından yetkilendirilmiş “enerji verimliliği danışmanlık şirketleri” üzerinden alınacak.

Türkiye’de şu anda enerji kimlik belgesi alan bina sayısı 1 milyon bandında. Yaklaşık 8 milyon bina ise henüz EKB’ye sahip değil.

10 Yıl Geçerli

Yeni yapılacak veya yapılmakta olan binaların enerji sınıfı en düşük “C” sınıfında olacak şekilde tasarlanması gerekiyor. Belge, dairelere ya da konutlara değil, binalara veriliyor. Enerji Kimlik Belgesi, Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü’nün yetkilendirdiği uzman ve kuruluşlar tarafından veriliyor. Belge düzenlendiği tarihten itibaren 10 yıl geçerli olacak.

*SMM (Serbest Müşavir Mühendis) Nedir ve Ne İş Yapar?

SMM (Serbest Müşavir Mühendis),  bürolarının tasarım yapmaya, uygulamaya, teste, kontrole, kabule ve imzalamaya yetkili olduğu Elektrik – Elektronik – Kontrol – Biyomedikal mühendisliğine yönelik mühendislik hizmetlerine ve bu hizmetlere ait herhangi bir konuda bilim ve tekniğe uygun olarak hizmetin görülmesine fikren katkıda bulunulmasına SMM Hizmeti denir. Bu hizmetleri gerçekleştiren kişiye de SMM denir.

 Ne İş Yapar?

• Etüd ve Yapılabilirlik Hizmetleri,
• Proje Hizmetleri;           
          1- Öneri Projesi,           
          2- Ön Proje (avan proje),           
          3- Uygulama Projesi,           
          4- Röleve Projesi,           
          5- Değişiklik Projesi (tadilat projesi),           
          6- Üretim projesi (imalat projesi),           
          7- Son Durum Projesi,           
          8- Detaylar,
• Araştırma ve Geliştirme Hizmetleri, 
• İhale Dosyası ve Keşif -Şartname Düzenleme Hizmetleri,
• Mesleki Kontrollük Hizmetleri,
• Teknik Uygulama Sorumluluğu (fenni mesuliyet),
• Hakediş ve Kesin Hesap Hizmetleri,
• Devreye Alma, Kontrol ve Kabul Hizmetleri,
• İşletme ve Bakım Hizmetleri,
• Danışmanlık Hizmetleri (müşavirlik hizmetleri),
• Yapım Hizmetleri ve/veya Sorumluluğu,
• Test ve Ölçüm Hizmetleri,
• Teknik Dosya Hazırlama Hizmetleri, 

Enerji Kimlik Belgesi ve Satıcının / Kiracının Beyanına Göre Satış ve Kiralama İşlemleri

Düzenlemeler uyarınca enerji kimlik belgesi olmayan binalarda satış ve kiralama işlemleri yapılamaz hale gelecekti. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yapılan bir açıklama en azından şimdilik enerji kimlik belgesi olmadan da satış ve kiralamanın yolunu açtı.

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yayınlanan yazıda şu açıklamaya yer verilmiştir:

“Mesleki Hizmetler Genel Müdürlüğü’nden alınan ilgi (a) yazıda da, 01.01.2020 tarihi itibariyle Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği’nin 25 inci maddesi on beşinci fıkrasının uygulamasının başlayacağı,  alım ve satımlarda tapu işlemleri aşamasında enerji kimlik belgesinin varlığına ilişkin taraflardan beyan alınarak işlem yapılabileceği belirtilmiştir.

Yukarıda bahsi geçen Kanun ve Yönetmelik düzenlemeleri ve ilgi  (a) yazı çerçevesinde, 01.01.2020 tarihinden başlamak üzere yukarıda belirtilen tüm bina/yapıların bulunduğu taşınmazlar ve bağımsız bölümlere ilişkin alım,  satım ve kira şerhi işlemlerinde başvuru esnasında binanın veya bağımsız bölümün enerji kimlik belgesinin olup olmadığının sorulması, taraflarca enerji kimlik belgesinin var olduğunun beyan edilmesi halinde; “Enerji kimlik belgesi vardır. Tarafıma verilmiştir.”  şeklinde, eğer taraflarca enerji kimlik belgesinin olmadığı beyan edilmiş ise “Enerji kimlik belgesi olmadan satış / kira şerhi işleminin yapılmasını kabul ediyorum / ediyoruz.” şeklinde başvuru belgesinin ilgili yerine başvuru esnasında veya en geç imza aşamasında tarafların beyanı alınıp imzalatılarak işlemlere yön verilmesi, ayrıca enerji kimlik belgesi ibrazının aranılmaması gerekmektedir”. 

Bu açıklamaya göre Enerji Kimlik Belgesi olmaksızın satış ve kiralama yapılabilmesinin mümkün hale getirildiği anlaşılmaktadır.