Hisse Devri Sözleşmesi Nedir?

• Güncel: 24.05.2023

✔ Hisse Devri Sözleşmesi Nedir?

Ev, arsa, dükkân, tarla gibi taşınmazların mirasçıları tarafından satışa çıkarılması veya bağışlanmak istenmesi halinde, yüzde kaç oranında payın verileceğinin kayıtlara geçirilmesi gerekir. Hisse devri olarak bilinen bu işlemlerin kanuna uygun şekilde devir işlemlerinin yapılması için, tarafların noterde veya tapu müdürlüklerinde devir işlemlerinin yapılması şarttır.

İki veya daha fazla mirasçının bulunduğu ve ailesinden kalan mirasın satış işlemleri için iştirak şartı bulunur. İştirak yapıldıktan sonra ise hep birlikte yani el birliği olarak da bilinilen bu durum, tarafların tamamının hisse devrinin olması yönünde onay vermesi anlamında kullanılır. Hisse sahiplerinden birinin bile onayının olmadığı yani iştirak olmadığı takdirde ise hisse devri mümkün olmaz. Tapu hisselerinin belirli oranda devredilmesi için ise iştirak bozulmadan da yapılabilir.

İsteğe bağlı olarak ise iştirak (el birliği) bozulmak istendiği takdirde, mirasçı dışındaki herhangi birine de hisse devri yapılması mümkün olunur.

Mirasçıların payının bulunduğu bir mülk için örneğin bir arsa yapılacak olan hisse devri işlemlerinde, iştirak bozulmadan diğer mirasçı veya mirasçılara iki şekilde hisse devredilebilir.

1) Bağış, 2) Satış 

1. Bağış Nedir ve Nasıl Yapılır?

Devir yapacak olan kişi; devir alan kişiden hissesi karşılığında belli bir karşılık veya bedel karşılığı olmadan hissesini devreden ve hiçbir ücret olmadan sonlandırılacaksa bunun adına “bağış” adı veriliyor. Kısacası karşılığı olmadan verilen hisse anlamına gelir.

Miras payının devir işleminin gerçekleştirilmesi için belirlenmiş kural, tapu sicil Müdürlüğü’ne gidilmesi ve evrak düzenlenmesidir. Ama bunun yanında medeni kanunun 677.maddesi uyarınca noterde de yapılabiliyor. Bunun yanında illaki mirasçı olmak zorunda değil mirasçı olmayan kişilerde bunu yapabilirler. Mirasçı olmayanların hisse alması için, iştikakın feshi işlemi yapılmadan mirasçıların hepsinin katılımıyla yapılabiliyor. Mirasçıların bir kısmı bulunmuyorsa ise kendi haklarını kullanılması için bir kişiye hakkını verdiğine dair bir imzalı bir belge olmak zorundadır.

2. Satış Nedir ve Nasıl Yapılır?

Devir yapacak olan kişi; devir alan kişiden hissesi karşılığında belli bir karşılık veya bedel karşılığında hisse devri gerçekleşmişse bunun adı ise “satış” olarak adlandırılır. Satış kısacası hisse değeri olarak belli oranda bedel ödemektir.

Miras payının devredilmesi için gereken şartlar nelerdir?

1) Miras payını devredenin mirasçı olması

2) Miras bırakanın bir veya birden fazla mirasçının bulunması

3) Miras payının diğer mirasçılardan birine devir edilmesi için adi yazılı şekilde, mirasçı olmadan üçüncü şahıssa devri ise resmi şekilde yapılmaktadır

4) Miras payının üçüncü şahıssa devri ile bu üçüncü kişi mirasçı haklarına sahip olmaktadır. Bu yüzden miras paylaşımına katılamaz. Miras paylaştıktan sonra miras payını kendisine devreden şahısın mallarının devrini talep edilir

Hisse Devri İçin Gerekli Belgeler

Tapu hissesiyle ilgili bir sorun yasamamak için ise tüm belgeleri mutlaka eksiksiz bir şekilde tamamlamak gerekir. Tarafların birlikte tapu müdürlüğüne veya notere eksiksiz bir şekilde gelmeleri gerekir. Tarafların evrakları da yanlarında tamamının getirmesi şarttır. Hisse devri sözleşmesi yapılırken hissenin ne kadarını devredeceğini ve nasıl bir devir işleminin yapılacağını da kayıtlara geçilir. Tarafların yanında getirmesi gereken belgeler;

1) Hisse devri için taraflara verilecek paya isabet eden veraset belgesi ve intikal belgesi için, vergi dairesi tarafından verilmiş bir belge.

2) Taraflardan herhangi biri temsilci işlemine katılmış ise, temsile ilişkin hazırlanmış bir belge bulunmak zorundadır.

3) Hisseyi alan ve hisseyi devralan kişilerin nüfus cüzdanları (kimlik kartı), avukat kimliği, T.C. Kimlik numarası ve vergi numarası bulunan evraklar talep edilir.

4) Ayrıca şahıslar, güncel olan 2 adet fotoğraflarınızı yanlarında getirilmesi gerekir.

Hisse Payının Devir İşlemlerinin Mali Boyutu Nasıl Yapılır?

İlk olarak vergi dairesinden, devir olacak gayrimenkulün payının veraset ve intikal vergi ilişiğinin bittiğine dair bir belge alınmalıdır. Eğer hisse bir bedel karşılığı devredilecek yani satış yapılacaksa her iki taraflardan harç tahsil edilir. Bu harç bedeli, gayrimenkul beyan değerinin yeniden değerleme oranı üzerinden az olmayacak şekilde tarafların belirledikleri satış bedelinin binde 15 oranındadır.

Eğer gayrimenkulün satışı söz konusu değilse yani bağış yapılacaksa mirasçıdan kayıtlı değer üzerinden binde 54 oranında para tahsil edilecektir. Bu işlemden sonra vergi dairesine bildiride bulunmak zorundadır.

Devredilecek gayrimenkulün arsanın üzerinde vakıfla ilgili bir yapı varsa öncelikle vakıf taviz bedelinin ilişiği kestirilmeli ve döner sermayenin belirleyeceği miktar tahsil edilmektedir.