Tapuda, Akitli İşlemlerden “Oturma (Sükna) Hakkı”nın Şartları ve İstenen Belgeler

✔ Tapuda, Akitli İşlemlerden “Oturma (Sükna) Hakkı”nın Şartları ve İstenen Belgeler

a) Tanım ve Açıklama

Medeni Kanunun 823. maddesine göre, “Oturma hakkı, bir binadan veya onun bir bölümünden konut olarak yararlanma yetkisi verir.

Oturma hakkı başkasına devredilemez ve mirasçılara geçmez.

Kanunda aksine hüküm bulunmadıkça, intifa hakkına ilişkin hükümler oturma hakkına da uygulanır.” hükmünü içermektedir.

Oturma (sükna) hakkı bedelli veya bedelsiz tesis edilebilir.

b) İstenen Belgeler

1) İşleme konu taşınmaz mala ait, tapu senedi, yoksa taşınmaz malın ada ve parsel numarasını belirtir belge veya malikin sözlü beyanı,

2) Tarafların fotoğraflı nüfus cüzdanı, pasaport veya avukat kimliği ile vesikalık fotoğrafları, T.C. Kimlik ve vergi numarası,

3) İşlem taraflarında temsilci sıfatıyla katılan var ise, temsile ilişkin belge.

4) Sükna hakkı mahkeme kararı ile tesis edilecekse kesinleşmiş mahkeme kararı.

c) Resmi Senedin Yazım Örneği

BİR TARAFTAN : Veli Kayık: Hasan oğlu,

DİĞER TARAFTAN : Semih Şentürk: Ahmet oğlu,

aşağıdaki hususlarda anlaşmışlardır.

Artvin ili Yusufeli Mahallesi 42 ada 3 parsel sayılı 425 m2 miktarlı bahçeli kargir evin tamamı Hasan oğlu Veli Kayık adına kayıtlı olup, Ahmet oğlu Semih Şentürk’den nakten ve peşin olarak almış olduğu 12.500 (onikibinbeşyüz) TL karşılık kendisi ve ailesi ile birlikte oturmak şartıyla 12 yıl müddetle Medeni Kanunun 823. maddesi gereğince Oturma (sükna) hakkı tanıdığını ve bu hakkın tescilini istediğini, Kasım oğlu Semih Şentürk de sükna hakkını aynen kabul ettiğini ve bu şekilde tapu siciline tescilini istediğini, bu taşınmaz malın bu güne kadar olan emlak vergilerinin ödenmesinden taraflarının müteselsilen sorumlu olduklarını, taraflarca devir ve temlik için gösterilen değerin bu taşınmaz malın emlak vergisi değerine yeniden değerlendirme oranı uygulanmak suretiyle bulunacak değerden düşük olmadığını, aksi halde aradaki fark için ödenmesi gereken harçların V.U.K. gereğince taraflarından cezalı olarak tahsil edilmesini kabul ettiklerini birlikte ifade ve beyan ettiler.

d)Tapuya Tescil Örneği

Sükna hakkı intifa hakkı gibi tapu kütüğünün irtifak hakları sütununa tescil edilir. Bu tescil Tüzüğün 30. maddesinde, gösterilen şekilde yapılır. Tescilde, a, b, c gibi harfler kullanıldıktan sonra, mükellefiyet anlamında (M) harfi yazılır ve hak sahibinin, adı, soyadı, baba adı, hakkın sükna olduğu, varsa süresi belirtilir.

Örnek: a-M : Sükna hakkı on yıl süreyle Ahmet oğlu Semih Şentürk’e aittir. 22.9.2007 – 936

e) İşlemin Mali Yönü

1) Sükna hakkı tesisinde; genel beyan döneminde beyan edilen emlak vergisi değerinden (diğer yıllarda bir önceki senenin emlak vergisi değerine her yıl Vergi Usul Kanunu hükümleri uyarınca belirlenen yeniden değerleme oranı uygulanarak bulunacak değerden) az olmamak üzere bildirilen bedel üzerinden, lehine sükna hakkı tanınandan 492 sayılı Harçlar Kanununa ekli (4) sayılı Tarifenin (20.e) pozisyonu uyarınca Binde 15 oranında tapu harcı tahsil edilir.

Sükna hakkı bedelsiz olarak tanınıyor ise, yine lehine sükna hakkı tesis edilenden (4) nolu pozisyon uyarınca Binde 54 oranında tapu harcı tahsil edilir. Bedelsiz tesiste ayrıca Damga Vergisi Kanuna ekli (I) sayılı tablonun 1/b pozisyonu uyarınca tutarı her yıl belirlenen miktarda maktu damga vergisi tahsil edilir

Medeni Kanunun 823 üncü maddesi gereği intifa hakkına ilişkin hükümler sükna hakkında da uygulanacağından sükna hakkının harca konu değeri taşınmaz malın emlak beyan değerinin 2/3’üdür

2) Döner Sermaye İşletmesince belirlenen tarifeye göre ücret tahsil edilir.